Dieta nordycka to sposób odżywiania, który kładzie nacisk na świeże, lokalne składniki i zdrowy, zrównoważony styl życia. Opiera się na tradycyjnych dietach krajów nordyckich: Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji. Powszechnie uważa się, że populacje tych krajów są jednymi z najzdrowszych na świecie.W tym głębokim zanurzeniu się w nordycką dietę wyjaśnię dokładnie, czym ona jest, jakie produkty zawiera, oraz omówimy jej zalety i wady. Przedstawię również własne przemyślenia na temat tego, jak kształtuje się na tle innych podobnych diet. Przeskocz do:
Dieta nordycka jest jak dieta śródziemnomorska - obie opierają się na diecie ludności z określonego położenia geograficznego.Dieta składa się z pełnowartościowej żywności pozyskiwanej lokalnie lub tradycyjnie spożywanej w Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji i koncentruje się na spożywaniu produktów sezonowych.
Co można jeść na diecie nordyckiej?
Dieta nordycka oparta jest na tradycyjnych podstawowych produktach spożywczych krajów nordyckich. Pokarmy powszechnie występujące w kuchniach tych krajów, to ziemniaki i inne warzywa korzeniowe, jagody, produkty pełnoziarniste, kapusta, jabłka, gruszki, owies, żyto, mleko i fermentowane mleko - stanowią one większość diety. Wiele z tych tradycyjnych nordyckich pokarmów kojarzy się z korzystnymi skutkami zdrowotnymi.1,2
Dieta nordycka odradza spożywanie mięsa i zamiast tego zaleca zwiększone spożycie roślin strączkowych, które są bardziej przyjaznym dla środowiska źródłem białka.3
Kraje skandynawskie są również doskonale położone pod względem geograficznym do wędkowania, więc ryby i owoce morza stanowią ważną część diety.3,4
Podczas gdy dieta śródziemnomorska jest znana z wysokiej zawartości oliwy z oliwek, dieta nordycka preferuje olej rzepakowy (znany również jako olej canol). Olej rzepakowy jest bogaty w zdrowe tłuszcze jednonienasycone. Zawiera również kwas alfa-linolenowy, czyli roślinny kwas tłuszczowy omega-3.
Dieta zaleca również wybieranie ogólnie “miękkich” tłuszczów, takich jak te, które można znaleźć w roślinnych pastach do smarowania i margarynie, ograniczenie spożycia soli do 6g dziennie i picie co najmniej 1,5 litra wody lub niesłodzonego płyny dziennie.5
Jakie są korzyści?
Istnieje wiele udokumentowanych korzyści diety nordyckiej, a kilka z nich pokrywa się z tymi obserwowanymi w badaniach oceniających dietę śródziemnomorską. Korzyści zdrowotne przypisywane diecie nordyckiej obejmują zmniejszenie ryzyka chorób przewlekłych i śmiertelności.5
Korzyści te mogą wynikać z ukierunkowania diety na roślinne źródła, przy czym zarówno dieta śródziemnomorska, jak i nordycka zalecają większe spożycie białka roślinnego, a także zalecają większe spożycie owoców, warzyw i zbóż (zwłaszcza pełnych ziaren), roślin strączkowych, orzechów, nasion, przy jednoczesnym ograniczeniu spożycia mięsa czerwonego i przetworzonej żywności.
Diety roślinne wiążą się z wieloma z tych korzyści i wydają się być skuteczną strategią profilaktyki zdrowotnej.6
Dodatkowo, brak wysoce przetworzonej żywności w diecie nordyckiej oraz mniejsze spożycie czerwonego mięsa i soli może wyjaśniać mniejsze ryzyko poważnych chorób związanych z tym, dla tych którzy ściśle przestrzegają tej diety.7,8
Dieta łączy wysokie spożycie wapnia (z nabiału), omega 3 i białka, co prawdopodobnie przyczynia się do ogólnego dobrego stanu zdrowia fizycznego i funkcji poznawczych u osób, które ją stosują, zwłaszcza u osób starszych.9,10,11
Jakie są wady?
Jeśli chodzi o wady, to ponownie warto porównać dietę nordycką do śródziemnomorskiej. patrząc na wytyczne dietetyczne i dostępne dane, nie ma między nimi dużej różnicy, chociaż obecnie jest znacznie mniej badań na temat diety nordyckiej. Można również argumentować, że wysoka zawartość ryb i owoców morza może prowadzić do przełowienia. Tę krytykę można również odnieść do diety śródziemnomorskiej.Inną możliwą krytyką mogą być kwestie związane z pozyskiwaniem niektórych owoców, warzyw i zbóż poza regionem nordyckim (szczególnie biorąc pod uwagę nacisk na produkty sezonowe). Ponownie, ta krytyka wydaje się nieco wymuszona, biorąc pod uwagę, jak szeroko są obecnie dostępne produkty. Inną kwestią mogą być koszty. Ale większość świeżej żywności staje się droższa, więc jest mało prawdopodobne, aby dieta nordycka kosztowała znacznie więcej, niż jakiekolwiek inne zdrowe podejście do odżywiania. Poza tymi drobnymi niedogodnościami nie ma nic innego co można by określić jako wady. A ponieważ wciąż nie przeprowadzono zbyt wielu badań nad dietą, może istnieje cały szereg korzyści, o których nie zdajemy sobie sprawy.
Czy dieta nordycka może pomóc schudnąć?
Potrzebne są dalsze badania, zanim będziemy mogli z pewnością stwierdzić, że nauka popiera tę dietę do odchudzania, ale biorąc pod uwagę podobieństwo do diety śródziemnomorskiej, odchudzanie na diecie nordyckiej powinno być bardziej niż możliwe. Pomyślna, długotrwała utrata wagi osiągana jest poprzez utrzymujący się deficyt kalorii, a dieta nordycka składa się z wielu sycących pokarmów, które nie są zbyt kaloryczne.
Podsumowanie
Dieta nordycka jest niemal wierną kopią diety śródziemnomorskiej, z wyjątkiem innego głównego źródła tłuszczu w postaci oleju rzepakowego zamiast oliwy z oliwek, oraz nieco innego zestawu owoców, warzyw i zbóż.Jako wykwalifikowany dietetyk z dużym doświadczeniem w badaniu wszelkiego rodzaju diet - z których wielu nie jestem fanem — mogę powiedzieć, że dieta nordycka jest dobrą dietą do naśladowania. Więcej roślin, więcej tłustych ryb i mniej wysoko przetworzonej żywności zawsze będzie dla nas lepsze.Jedynym realnym problemem jest obecnie stosunkowo niewielka ilość badań na ten temat. Jest to jednak problem, który z biegiem czasu zostanie rozwiązany, a przyszłe badania zapewnią jaśniejszy obraz potencjalnych korzyści i pułapek. Jeśli już jesteś na diecie śródziemnomorskiej, powinieneś rozważyć również dietę nordycką. Nie zmieni Cię ona w wikinga, ale może sprawić, że poczujesz się jak jeden z nich.
Rozmowa i pisanie o jedzeniu i fitnessie jest ulubioną częścią życia Claire, ponieważ uwielbia wykorzystywać swoje doświadczenie, aby pomóc innym w realizacji ich celów zdrowotnych i w poprawie kondycji psychicznej.
Claire jest też certyfikowanym instruktorem kolarstwa halowego i uwielbia fizyczny impuls, jaki uzyskuje dzięki regularnym biegom i zajęciom jogi. Kiedy sama nie trenuje, kibicuje drużynom sportowym w rodzinnym mieście w Pittsburghu lub gotuje dla swojej rodziny.
Dowiedz się więcej o doświadczeniach Claire tutaj.